چکیده فارسی:این پژوهش با هدف مقایسه، شناخت و تحلیل جامعه شناختی مداحی های سنتی و مدرن در یک دهه اخیر از نظر محتوا، ادبیات، سبک اجرا تدوین یافته است. چارچوب نظری، ترکیبی از نظریه های جامعه شناسی مناسک دینی دورکیم، گیرتز و برگر می باشد. روش تحقیق اسنادی، تکنیک تحلیل محتوا و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه معکوس است. بر اساس یافته ها، مداحی های مدرن دارای درون مایه احساسی و عاطفی، ادبیات عامیانه، عاشقانه، تحقیرآمیز و محتوایی با مضمون عشق زمینی و اظهار ارادت به مولا و مراد، سبک شور، هیجان آفرینی بسیار زیاد، سیستم نورپردازی و صوتی حرفه ای و مدیریت صحنه حرفه ای مداح می باشند. در حالی که، مداحان سنتی بیشتر بر توصیف مظلومیت اهل بیت (ع) تاکید دارند و اغلب از ادبیات رسمی، درون مایه احساسی و اخلاقی، سبک واحد و زمینه استفاده می کنند. در مجموع، هر دو نوع مداحی عاری از غنای محتوایی هستند و در مقابل صورت گرا، هیجان آفرین و نمایش محور هستند.   چکیده عربی:الهدف من تدوین هذه المقالة هو المقارنة بین قراءة المراثی والموالید الدینیة التقلیدیة والحدیثة خلال العقد الأخیر، ومعرفتها وتحلیلها اجتماعیا من حیث المضمون والأدبیات وأسلوب إجرائها. الإطار النظری الترکیبی لهذا البحث یستند إلی نظریات علم الاجتماع للمناسک الدینیة وفق أسس دورکایم وغیرتز وبیرجر.أسلوب البحث المتبع هو وثائقی حسب تقنیة تحلیل المضمون وجمع المعلومات والاستبیان المعکوس. وقد أثبتت نتائج البحث أن المراثی والموالید الحدیثة تتضمن مادة باطنیة إحساسیة وعاطفیة وأدبیات عامیة عاشقة ومحقرة، حیث تشمل عشقا دنیویا وتشیر إلی الاحترام للمولا والمراد، وأسلوبها حماسی مهیج إلی حد کبیر، وتعتمد علی نظام إضاءة وصوتی متطور، وتدار مجالسها بشکل احترافی من قبل القارئ. بینما المراثی والموالید التقلیدیة غالبا ما یؤکدون علی مظلومیة أهل البیت (ع) ویعتمدون غالبا علی أدبیات رسمیة یشوبها إحساس باطنی وأخلاقی، وهی تعتمد علی أسلوب وأساس واحد. وبشکل عام، فإن کلا النوعین من القراءة خالیین من المضمون، ویزخران بالتصویر والحماس والاستعراض.

چکیده فارسی:صدرالدین شیرازی بارها در مقام تعریف دین برآمده است. البته هر بار با رویکردی به دین نگریسته است که تنها با نگاهی جامع به آنها می توان مقصود وی از دین را باز شناخت. او در زمینه اقبال انسان ها به دین ، بر انطباق دین با فطرت کمال طلب و خواهان سعادت مطلق انسان توجه می کند و افزون بر تصریح به فطری بودن آموزه های مختلف دینی، به ارائه تنبیه در این راستا نیز روی آورده است. در نوشتار پیش رو بعد از تبیین و تحلیل هویت دین در نگاه این فیلسوف مسلمان، به تبیین نگاه وی در باب گرایش فطری انسان ها به دین پرداخته خواهد شد.   چکیده عربی:أبرز صدرالدین الشیرازی فی مقام تعریف الدین عدة تعاریف. نعم فی کل مرة کان نظره إلی منهج خاص بحیث أن مقصوده من الدین یمکن معرفته بنظرة جامعة إلی کل هذه التعاریف. کان توجه صدرالدین فی مجال إقبال الناس علی الدین إلی انطباق الدین علی فطرة طلب الکمال وإرادة السعادة المطلقة للإنسان وعلاوة علی التصریح بفطریة التعالیم الدینیة، أورد تنبیها فی هذا الصدد. فی المقالة الحاضرة وبعد تبیین و تحلیل هویة الدین من وجهة نظر هذا الفیلسوف الإسلامی، تبحث المقالة فی نظر صدرالدین حول المیل الفطری للإنسان تجاه الدین.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

چکیده فارسی:پائولو کوئلیو نویسنده ای است که در دوران نوجوانی به کفر و بی ایمانی روی آورده و با گرایش شدید به آثار مارکس و انگلس، همه باورهای مارکسیستی را زیرورو کرد، تا جایی که بخش قابل ملاحظه ای از اندیشه های او، به ویژه دیدگاه او درباره ایمان و شریعت را می توان متاثر از آن دانست. کوئلیو درباره ایمان رویکردی بسیار متفاوت و متناقض دارد و گاهی ایمان گرا و گاهی ایمان گریز است. ازیک سو متعلق ایمان در نزد او ثابت نیست و از سوی دیگر سعی بر بی اهمیت جلوه دادن ایمان دارد. علاوه بر این، اندیشه و آثار وی در رویارویی مستقیم با شریعت قرار دارد. او در موارد بسیاری، اصول دین و شریعت را به سخره گرفته، آنها را پوچ و بی معنا می شمارد. در این تحقیق به نقد و بررسی دیدگاه او درباره ایمان و شریعت می پردازیم.   چکیده عربی:پائولو کوئلیو کاتب کان فی أیام شبابه یمیل الی نهج الکفر والالحاد، و کان له ولع شدید بمؤلفات و أعمال مارکس وانجلز، و لذلک فقد نقب فی المعتقدات المارکسیة کلها إلی أبعد مدی، و بلغ به الحال إلی درجة أن جزءا لا یستهان به من أفکاره، و خاصة آراه حول الایمان والشریعة، یمکن النظر إلیها علی انها متأثرة بتلک الأعمال. اتخذ کوئیلو مواقف متباینة و متناقضة أحیانا حول الایمان، فنجده یمیل إلی الایمان تارة و یمیل إلی الالحاد تارة أخری. اضافة الی أن متعلق الایمان لیس ثابتا لدیه من ناحیة، و هو یحاول من ناحیة أخری الایحاء بعدم أهمیة الایمان. و فضلا عن ذلک فان أعماله و مؤلفاته تقف فی مواجهة الشریعة بشکل مباشر. و هو فی الکثیر من الحالات والمواقف یستهزئ باصول الدین والشریعة، و یراها فارغة و فاقدة لأی معنی. نتناول فی هذه المقالة بحث و نقد آرائه حول الایمان والشریعة.

بسم الله الرحمن الرحیمو الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی سیدنا محمد المصطفی وآله الطیبین وصحبه المنتجبین. إن الکعبة الشریفة التی هی رمز الوحدة والعزة ومظهر التوحید والقیم الروحیة، تستضیف فی موسم الحج قلوبا مفعمة بالشوق والأمل، توجهت من کل أرجاء المعمورة إلی مهد الإسلام مجیبة دعوة الرب الجلیل مرددة نداء التلبیة. إن الأمة الإسلامیة تستطیع الآن أن تشاهد بعیون موفدیها المجتمعین هنا من أصقاع العالم، صورة مصغرة من رحابة ساحتها وتنوعها، وعمق الإیمان الذی یحکم قلوب أتباع هذا الدین الحنیف، وأن تقدر هذا الرصید الهائل الذی لامثیل له تقدیرا صحیحا.

به پێی لێکۆڵینەوەی ئەدەب ناسان و زمان ناسان وشه له درێژایی زەمەندا، به هۆی ئەوەی که له سیستم و ڕەوتێکی دیاریکراوی زمانیدا بەکاردەڕوات، دوای ماوەیەک کارتێکەری و وزەی زمانی و واتایی نامێنێ و تا ڕادەیەکی زۆر ئاسایی دەبێتەوه. نووسەر و شاعیر بۆ ژیاندنەوەی وشه و بارگاوی کردنی دەست دەدەنه ئاڵ وگۆڕکردن و گوێزانەوەی له نێو بنەماڵەیەکی واتاییەوه بۆ نێو بنەماڵەیەکی تری واتایی. ئەم گوێزانەوەیە کارتێکەری و هێز و وزەیەکی نوێی پێ دەبەخشێ. ئەم ڕەوته که به «هیبریدیزاسیۆن» ناسراوه، دیاردەیەکی بەرچاوی ئەدەبییه. له ئەدەبی کوردیدا شێرکۆ بێکەس به پانتاییەکی زۆرەوه ئەم هونەرەی بەکارگرتووه. ئەم وتارە به شێوەی تەوسیفی-شیکاری دەپەرژێته سەر لێکدانەوەی لێکئاڵاوی له شیعری شێرکۆدا. ئەم شاعیره له چەندین بەستێنی واتایی پەیوەندیدار به مروڤ، پیشە و کاری مرۆڤ، ئایین، کەرەسه و پێداویستیی ژیان، سروشت، زمان و ئەدەب، مۆسیقا، دەرهەست و بەرهەست و شوێن-کاتەوه، ئەم هونەرەی بەکارهێناوه و زمانێکی بەهێز و پڕوزەی ئافراندۆتەوه. شاعیر لەم بوارەدا گرنگایەتییەکی زۆری به مرۆڤ و هەرێمی شیعر و سروشت داوه و لە بەستێنی ئەم چەمکانەدا وێنای بەرزی خەیاڵیی وەکوو شوبهاندن و خواستنی نوێی ئافراندووه.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.   چکیده عربی:إن دراسة بیئة الدین ودوره الاجتماعی، لا سیما مکانته التی تفوق سائر المدارس، کانت محط اهتمام العلماء فی مختلف العلوم، کعلم الکلام وعلم الاجتماع. فهذا الأمر فی عالمنا المعاصر الذی یعتبر عالما حدیثا وعقلانیا، قد أضحی موضوعا للبحث والجدل بین الکثیر من الکتاب، حیث قام البعض بتقیید الدین وتحدید بیئته فی تعریفهم له من خلال إنکارهم لصلته بالدنیا وتأکیدهم علی ضرورة حذفه من الجو العام فی المجتمع. واعتبر البعض أن متطلبات العصر الحدیث تتطلب انزواء الدین عن المجتمع دون أن یصرحوا بوجوب انزوائه، أی أنهم یعتقدون بأن أفول المکانة الاجتماعیة للدین یعتبر من متطلبات العالم المعاصر، ومن هذا المنطلق طرحوا نظریة (النشوء العرفی). فهذا الاعتقاد مستند إلی فرضیات یقوم الباحث بدراستها ونقدها فی هذه المقالة.

کثیرة هی الدراسات التی تناولت شعر مولانا و حافظ بالبحث والدراسة، حتی یخیل للباحث فیه أنه لم یعد شیء من هذا الشعر إلا وأخذ نصیبا و افرا من البحث والدراسة. و لکن حین ننظر فی شعر مولانا و حافظ ثم نلقی نظرة إلی أبحاث الباحثین، نشاهد هناک شیئا من الأدب الإیرانی الإسلامی الذی ما اهتم الباحثون به إلا قلیلا، و هی الأشعار العربیة عند مولانا و حافظ الشیرازی التی تحکی عن سعة البال والفکرة والمقدرة علی اللغة العربیة، لاسیما عند مولانا جلال الدین الرومی. و مع إعادة النظر إلی أشعارهما نری أن أشعارهما مملوءة بالحکم التی تنبع من التعالیم القرآنیة و فیه أیضا التأثر بالآداب العربیة و لاسیما العصر العباسی، مع سهولة فی شعرهما العربی، کما نشاهد سعة الخیال و بعض أغراض الشعر العربی عندهما.یحاول هذا المقال أن یوازن بین الأشعار العربیة لجلال الدین الرومی و حافظ الشیرازی، و یقدم من زوایة جدیدة جوانب من تجربتهما الروحیة، لتقریبهما من القارئ الذی لم تتح له فرصة الاطلاع علی سیرتی صاحبیهما.

لکل من مظفر النواب وسید اشرف الدین الحسینی الملقب ب«نسیم شمال»، میول ونزعات وطنیه وتحرریه، فهما یستخدمان التکتیکات نفسها لحمایه الوطن ومحاربه الاستعمار والطغیان. یعیش کلاهما فی عصر یتشابه فیه المناخ السیاسی والاجتماعی والادبی فی بلدیهما إلی حد بعید. إنهما یعتبران الادب وسیله لتنویر المجتمع ویستخدمانه لهذا الغرض. مظفر النواب، شاعر عراقی، کان له دور مهم فی دعوه الامه العربیه والإسلامیه لمحاربه الاستبداد والاستعمار والقمع ومحاربه الاجانب، وکذلک الشاعر الإیرانی الساخر سید اشرف الدین حسینی وفی هذه الدراسه سنناقش دور الاثنین فی إیقاظ الناس ومواجهه الظلم والاستعمار. یحدد الوضع السیاسی والاجتماعی والاقتصادی لای بلد إلی حد کبیر اسلوب وطریقه الکاتب والشاعر، ویعتبر شعر وادب ای امه صوره معکوسه للوضع السیاسی والاجتماعی والاقتصادی والثقافی للمجتمع. بالنظر إلی قصایدهما نجد الاجواء التی عاشا فیها کلاهما إنهما یحبان ابناء وطنهما ویطالبانهم بالوعی والیقظه والمسوولیه. لکل منهما افکاره ورویته الخاصه للعالم، والمفتاح لتغلغل کلماتهما هو معرفه الذوق الادبی للشعب والتعبیر عن قضایا ومشاکل الجماهیر.